Hodowla lasu - Szkółkarstwo

Szkółka leśna jest to gospodarstwo produkujące materiał sadzeniowy drzew i krzewów leśnych, jednorocznych lub kilkuletnich, szkółkowanych lub nie szkółkowanych.

W roku 1967 na terenie nowopowstałego Leśnego Zakładu Doświadczalnego w Krynicy znajdowało się ponad 60 szkółek leśnych. Były to małe (3-5 arowe) szkółki rozmieszczone we wszystkich leśnictwach. W roku 1970 podjęto decyzję o skoncentrowaniu całej produkcji szkółkarskiej w jednym miejscu.

Wybrano 30 arową szkółkę w leśnictwie Kopciowa, którą powiększono do 200arów. Zakupiono szkółkarski sprzęt mechaniczny niemieckiej firmy „Egedal”. Bardzo ciężkie gleby (mocno szkieletowe – ponad 50% kamieni oraz bardzo duża zawartość frakcji ilastych) pozwoliły jedynie na mechanizację przygotowania gleby pod wysiew nasion. Pozostałe prace (wysiew nasion, szkółkowanie, pielenie chwastów) musiały być wykonywane ręcznie. Trudne warunki mikroklimatyczne (szkółka znajduje się na wysokości 750m n.p.m., wystawa SE, duży spadek terenu) utrudniały wyprodukowanie odpowiedniej ilości i jakości sadzonek.

W 1985 roku podjęto decyzję o produkcji sadzonek w kontrolowanych warunkach zewnętrznych. Ze względu na ograniczone własne środki finansowe przebudowę rozłożono na długi okres i zakończono ją w roku 1998. W latach 1996 do 1998 uzyskano dotację Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, dzięki której doposażono szkółkę w niezbędny sprzęt. W latach 1998-2008 zakładano w przedplonowych drzewostanach sosnowych i modrzewiowych szkółki podokapowe, na których produkowano sadzonki jodłowe.

Obecnie w skład szkółki Kopciowa wchodzą:

  1. szkółka z roku 1970 w oddz 6c o powierzchni 200,0ar na której znajduje się:
    • 12 namiotów foliowych typu „Bujaków” o powierzchni produkcyjnej 1,6 ar
    • 18 inspektów foliowych o powierzchni produkcyjnej 1,0 ar
    • otwarta powierzchnia produkcyjna – 30,0 ar
    • plac manipulacyjny – 30,0 ar
    • wiata magazynowa
    • chłodnia do przechowywania sadzonek
    • zapora wodna z systemem nawadniania
    • magazyn wraz z częścią socjalną dla pracowników szkółki.

     

     

  2. szkółka tarasowa w oddz 5g o powierzchni 17,0ar na której znajduje się:
    • 10 inspektów foliowych o powierzchni produkcyjnej 1,0 ar

 

Produkcję materiału sadzeniowego prowadzi się w kontrolowanych warunkach w namiotach i inspektach foliowych na podłożach torfowo-trocinowych. W cyklu produkcyjnym jednorocznym hoduje się sadzonki buka i jaworu, w cyklu dwuletnim sadzonki świerka, modrzewia, sosny, jesionu, olchy czarnej i wiązu górskiego, natomiast w cyklu trzyletnim sadzonki jodły. Sadzonki jodłowe hodowane są przede wszystkim w inspektach foliowych natomiast pozostałe gatunki hodowane są w namiotach foliowych. Podłoża do namiotów i inspektów foliowych przygotowywane są mechanicznie za pomocą rozrzutnika, natomiast siewy nasion wykonywane są ręcznie. Nasiona jodły, buka i sosny pospolitej („wdziarowej”) pozyskiwane są z wydzielonych drzewostanów nasiennych znajdujących się na terenie LZD Krynica. Nasiona świerka sprowadzane są z drzewostanów nasiennych świerka istebniańskiego, modrzewia z drzewostanu nasiennego w nadleśnictwie Stary Sącz. Nasiona pozostałych gatunków zbierane są z pojedynczych drzew rosnących na terenie LZD Krynica.

 


W namiotach foliowych zastosowano japoński system zraszania sadzonek typu „Sumi-sansui”, natomiast w inspektach foliowych wykorzystuje się opady atmosferyczne.
Namioty i inspekty foliowe są przykrywane płachtami lub ekranami foliowymi od momentu kiełkowania nasion, aż do pierwszych dni lipca. Następnie osłona foliowa jest zdejmowana i inspekty foliowe, w których hodowana jest jodła są przykrywane włókniną ocieniającą.
Wyjęte sadzonki po przesortowaniu są wiązane w wiązki po 50 sztuk i wkładane do drewnianych skrzynek transportowych. Skrzynki z sadzonkami przenoszone są do chłodni gdzie przechowywane są aż do czasu wysadzenia w lesie.
Chłodnia wykorzystywana jest również do przechowywania i stratyfikacji nasion.
Powierzchnia otwarta wykorzystywana jest do nauki ręcznego szkółkowania sadzonek przez studentów Wydziału Leśnego w trakcie zajęć terenowych ze szkółkarstwa.

Szkółka jest zdolna do wyprodukowania 500.000 sadzonek rocznie.
Regionalizacja materiału sadzeniowego powoduje w ostatnich latach ograniczenie produkcji do 300.000 sadzonek rocznie. Prawie cały materiał sadzeniowy wykorzystywany jest do odnowień i podsadzeń w lasach LZD Krynica.

 

Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Uniwersytet Rolniczy w Krakowie
Leśny Zakład Doświadczalny
ul. Ludowa 10
33-380
Krynica-Zdrój
lzdkrynica[a]urk.edu.pl
18 471 20 68
18 477 77 70
© 2023 Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
Projekt i wykonanie strony: Dział Informatyki UR